Bescherm uw landgoed voor toekomstige generaties en profiteer van fiscale voordelen
Ontdek in 2 minuten of u kunt profiteren van de fiscale voordelen van de Natuurschoonwet 1928
De Natuurschoonwet 1928 is een Nederlandse wet die tot doel heeft landgoederen van bijzondere natuurschoon- of cultuurhistorische waarde te beschermen en in stand te houden. De wet biedt fiscale voordelen aan eigenaren die hun landgoed laten rangschikken, waardoor deze landgoederen als geheel bewaard kunnen blijven voor toekomstige generaties en niet hoeven te worden opgedeeld vanwege bijvoorbeeld hoge erfbelasting.
Volgens artikel 1 van de Natuurschoonwet moet uw landgoed voldoen aan specifieke criteria: een minimale oppervlakte (meestal vanaf 5 hectare), minimaal 30% van de oppervlakte moet bestaan uit bos of natuurterrein.
De rangschikkingsprocedure start met een schriftelijke aanvraag bij de Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. Na ontvangst wordt het landgoed beoordeeld door deskundigen op het gebied van natuur, landschap en cultuurhistorie. Er volgt een openbare kennisgeving en mogelijkheid tot het indienen van bezwaren. De Minister neemt een besluit binnen 6 maanden na ontvangst van de volledige aanvraag. Bij positieve beoordeling wordt het landgoed ingeschreven in het register van gerangschikte landgoederen.
Na rangschikking bent u verplicht het landgoed in stand te houden conform de natuurschoonwetdoelstellingen. Dit betekent: het karakter van het landgoed mag niet worden aangetast, bos en natuurgebieden moeten worden onderhouden, historische elementen moeten worden bewaard, u moet toestemming vragen voor ingrijpende wijzigingen, en in sommige gevallen moet u het landgoed (gedeeltelijk) openstellen voor publiek. Ook moet u jaarlijks rapporteren over de staat van het landgoed.
De fiscale voordelen omvatten: volledige vrijstelling van erfbelasting bij overdracht aan kinderen (artikel 13), vermindering van onroerendezaakbelasting (OZB) tot maximaal 90%, gunstige overdrachtsbelasting van 2% in plaats van 8% bij verkoop aan nieuwe eigenaar die de rangschikking voortzet, en onder voorwaarden voordelen voor inkomstenbelasting en vennootschapsbelasting. Deze voordelen gelden alleen zolang het landgoed gerangschikt blijft en aan alle voorwaarden wordt voldaan.
Bij verkoop of overdracht kan de rangschikking worden voortgezet als de nieuwe eigenaar akkoord gaat met alle verplichtingen en voorwaarden. De fiscale voordelen (zoals lagere overdrachtsbelasting) gelden alleen als de rangschikking wordt voortgezet. Bij overdracht door erfenis aan kinderen geldt volledige erfbelastingvrijstelling. De nieuwe eigenaar moet binnen 3 maanden na overdracht de voortzetting van de rangschikking bevestigen bij de Minister.
Bij niet-naleving van de verplichtingen kan de Minister de rangschikking intrekken. Dit heeft tot gevolg dat alle fiscale voordelen vervallen en er mogelijk naheffing van belastingen plaatsvindt over de periode dat de rangschikking gold. Ook kunnen er dwangsommen worden opgelegd bij niet-nakoming van specifieke verplichtingen. In ernstige gevallen kan strafrechtelijke vervolging plaatsvinden wegens overtreding van de natuurschoonwet.
Ja, tegen een afwijzingsbesluit kunt u binnen 6 weken na dagtekening van het besluit bezwaar maken bij de Minister. Als het bezwaar wordt afgewezen, kunt u binnen 6 weken beroep instellen bij de rechtbank. Er is ook mogelijkheid tot hoger beroep bij de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State. Het is raadzaam om professionele juridische bijstand in te schakelen bij bezwaar- en beroepsprocedures.
Een beheerplan is vaak verplicht en beschrijft hoe u het landgoed gaat onderhouden en beheren conform de natuurschoonwetdoelstellingen. Het plan moet specifiek ingaan op bosbeheer, onderhoud van natuurgebieden, behoud van cultuurhistorische elementen, en maatregelen voor toegankelijkheid (indien van toepassing). Het beheerplan moet regelmatig worden geactualiseerd en goedgekeurd door de bevoegde instanties. Afwijking van het beheerplan zonder toestemming kan leiden tot intrekking van de rangschikking.
Openstelling voor publiek is niet altijd verplicht, maar kan wel een voorwaarde zijn voor bepaalde fiscale voordelen. Als openstelling verplicht is, moet minimaal 30% van het landgoed toegankelijk zijn voor publiek, gedurende minimaal 90 dagen per jaar, tussen zonsopgang en zonsondergang. Er zijn uitzonderingen mogelijk voor kwetsbare natuurgebieden, broedperiodes, of wanneer openstelling tot onaanvaardbare aantasting van de natuurwaarden zou leiden. De exacte openstellingsverplichtingen worden vastgelegd in het rangschikkingsbesluit.